معنویت به مثابه آگاهی از هستی یا نیرویی فراتر از جنبه های مادی زندگی است و احساس عمیقی از وحدت یا پیوند با کائنات را به وجود م یآورد. افکار مثبت و سخترویی هر دو مؤلفه های معنویت هستند و با سلامت و مقاومت در برابر استرس ارتباط دارند. تکی هگاه معنوی می تواند تأثیر ضربه گیری در برابر استرس داشته باشد و همچنین میان سلامت روانی، سلامت جسمی، رضایت از زندگی و سرزنده بودن، رابطه ی مثبت و معن ادار وجود دارد .

روانشناسی دین رسماً از اواخر قرن نوزدهم به کوشش کسانی چون استنلی هال، ویلیام جیمز، و زیگموند فروید آغاز شد. اما پیش از این ها هم در قرن نوزدهم بودند فلاسفه و متألهانی چون ریچارد آلیئت، فردریش شلایرماخر و فرانسیس گالتون که مسائل مهمی را در حوزه روانشناسی و دین مطرح کردند و در واقع طلایه دار رشته روانشناسی دین بودند. امروز با نگاهی به گذشته می توانیم درمجموع سه جریان یا سنت اصلی برای این رشته قائل شویم: انگلیسی- آمریکایی، آلمانی، و فرانسوی.

يکی از سوالهاي مهم در باره خلاقیت آن است كه انسانهاي مختلف چگونه خلاقیت خود را بروز می دهند ؟ عده اي از پژوهشگران مثل می ، اندرسون ، والاس ، اتريك ، آلبرشت ، قائل به مرحله اي و فرآيندي بودن آن هستند. ممکن است چنین بپنداريم كه ايده هاي نو به يك باره در ذهن ظاهر می شوند اما واقعیت امر چنین نیست بطور كلی ظهور هر ايده خلاقانه از يك فرآيند هفت گانه تبعیت می كند كه عبارتند از :

انوره ( Honorey,M ) ، کاهای ( Cahay,A ) ، مون فورت ( Monforb,P ) ، رمی ( Remy,S ) و ترر ( Therer,M ) در سال 2000 با الهام از نظریه یادگیری کلب و پرسشنامه سبکهای یادگیری وی یک الگو و یک پرسشنامه سبکهای یادگیری شناختی هم خانواده با آن موسوم به مولفان ایزالم - 97 ساختند.در این الگو دو بعد و چهار شیوه یادگیری را مطرح کرده اند. بعد اول ( دریافت اطلاعات ) شامل دو شیوه ( شهودی در مقابل روشمند ) و بعد دوم ( پردازش اطلاعات ) شامل دو شیوه ( عمل گرا در مقابل تاملی )

مک کارتی در 1980 مطرح کرد یادگیرندگان را بر اساس سبک های یادگیری آنها به چهار نوع تقسیم بندی می نماید که عبارتند از: 1- یادگیرندگان ابتکاری : آنها معمولاً دارای مقاصد شخصی هستند و نیاز به دلایل ایده آل یادگیری دارند، دلایلی که اطلاعات جدید را به تجارب شخصی ربط می دهد و اطلاعات سودمندی برای زندگی بنیان می گذارد. روش یادگیری موثر این نوع یادگیرندگان یادگیری مشارکتی می باشد و رشته های تحصیلی مناسب آنها عبارتند از: مطالعات اجتماعی، نویسندگی، هنر و .

مدل ارائه شده توسط آنتونی گریگورک ( Anthony,F. Gregorc ) مدل توانایی های میانجی نام دارد . این مدل از علاقه و پژوهش او در مورد تفاوتهای فردی و نحوه تاثیر این تفاوتها بر زندگی افراد نشات گرفته است. او ابعاد مدل کلب را با تاکید بر پردازش مرحله ای و تصادفی اطلاعات تغییر داد. آنتونی نظر داد که افراد به تکالیف مربوط به زندگی با استفاده از دو پیوستار توانایی به عنوان میانجی نزدیک می شوند: 1- پیوستار ادراک 2- پیوستار معنا دادن به جهان یا ترجیح نظم دهید پیوستار

1- برای ادارک کردن، یادگیرنده چه نوع اطلاعاتی را ترجیح می دهد؟ حسی یا شهودی ؟ 2- از طریق کدام یک از حواس اطلاعات حسی موثرتر ادراک می شود و به چه شکلی؟ دیداری یا کلامی ؟ 3- یادگیرنده چه نوع سازماندهی اطلاعات را ترجیح می دهد؟ استقرایی ( حقایق و مشاهدات داده می شود، اصول پایه آنها استخراج می گردد ) یا قیاسی ( اصول ارائه می شود، نتایج و کاربردها استنتاج می گردد)؟ 4- یادگیرنده چه نوع پردازشی را ترجیح می دهد؟ فعالانه ( از طریق پرداختن به فعالیت بدنی ) یا تاملی (

سبک پیچیدگی شناختی در برابر سادگی شناختی : به تفاوتهای فردی در تمایل به تفسیر یا تغییر جهان به ویژه دنیای رفتار اجتماعی در ابعاد متعدد و به طریق متمایز اشاره دارد. افرادی که پیچیدگی شناختی دارند، به گونه ای چندبعدی به مسائل می نگرند، در حالیکه افرادی که سادگی شناختی دارند از یک بعد به مسائل می نگرند . سبک یکپارچگی مفهومی یا پیچیدگی مفهومی در برابر تمایز مفهومی : یکپارچگی مفهومی به ثبات فردی در میزانی که مقوله ها یا ابعاد اطلاعات دریافت شده بوسیله افراد که

صوری - روالی ( Procedural-formal ) : سبک های شناختی بیشتر به شکل فعالیت های شناختی مربوط می شوند تا به محتوای آنها. این سبک ها به تفاوتهای افراد در ادراک، تفکر، حل مسئله، یادگیری و برقراری ارتباط با دیگران و . اشاره می کنند. بنابراین تعریف سبک های شناختی یک تعریف فرایندی است. فراگیر بودن ( Pervasiveness ) : سبک های شناختی دارای ابعاد فراگیری هستند و این ویژگی تلویحات مهمی برای محیط های آموزشی دارد.